เรื่องจริง ของปลาหมึก!!! “ตำนานปลาหมึกยักษ์” สัตว์ลึกลับแห่งท้องทะเล

เรื่องจริง ของปลาหมึก!!! “ตำนานปลาหมึกยักษ์” สัตว์ลึกลับแห่งท้องทะเล

มีตำนานหลายอย่าง ที่คุณอาจไม่เคยคิดว่า มันคือเรื่องจริง เช่นเดียวกับตำนานของปลาหมึกยักษ์ ใต้ท้องทะเลลึก ซึ่งก่อนหน้านี้ หลายคนก็ไม่เคยคิดว่า เรื่องของปลาหมึกยักษ์นี้เป็นเรื่องจริง จนกระทั่งนักวิทยาศาสตร์ ได้ค้นพบ และนำมาศึกษาอย่างเป็นทางการ

ปลาหมึกยักษ์ หรือ Giant squid เป็นสัตว์ลึกลับที่พบเห็นได้ยากมาก เพราะส่วนใหญ่มันจะอยู่แค่ใต้ทะเลลึก แทบจะไม่เคยขึ้นมาบนผิวน้ำ จึงทำให้เรารู้เรื่องเกี่ยวกับหมึกชนิดนี้น้อยมาก

บางครั้งที่มีการจับหมึกขนาดใหญ่นี้ หรือมีการพบซากมันพัดขึ้นมาเกยชายฝั่งเท่านั้น แต่ตอนที่มันยังมีชีวิตอยู่ ก็แทบจะไม่มีใครเคยเจอ มันเลยเป็นปริศนาเรื่อยมา

Giant Squid ตำนานหมึกยักษ์ลึกลับแห่งท้องทะเล

หมึกยักษ์ เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในตระกูล Architeuthidae ซึ่งแบ่งออกเป็นได้อีก 8 สายพันธุ์ เป็นหนึ่งในสัตว์ทะเลน้ำลึกที่ใหญ่ที่สุดในโลก และเป็นสายพันธุ์หมึกที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 ของ โลก (อันดับ 1 คือหมึก Colossal Squid) และเป็นสัตว์ที่มีลูกตาใหญ่ที่สุดในโลกคือ ขนาดประมาณลูกบาสเกตบอล

หมึกยักษ์ที่เคยจับได้และวัดขนาดกันมาเฉลี่ยแล้ว ขไม่รวมหนวดคือ 5 เมตร ถ้าวัดรวมหนวดด้วยตัวเมียจะมีขนาดประมาณ 13 เมตร และตัวผู้จะมีขนาด 10 เมตร (ตัวผู้จะตัวเล็กกว่าตัวเมีย) แต่เชื่อกันว่าจริงๆ แล้วอาจจะมีขนาดใหญ่ได้ถึง 20 เมตร แต่ยังไม่มีหลักฐานยืนยัน

ลักษณะมันเหมือนกับหมึกทั่วๆ ไป หมึกยักษ์มีแขน (หนวดสำหรับว่ายน้ำ) 8 เส้น และหนวดยาวที่ใช้ป้อนอาหารอีก 2 เส้น ซึ่งยาวกว่าขนาดตัวของมันเสียอีก ทำให้ถึงแม้หมึกนี้จะมีขนาดใหญ่มากแต่ด้วยความที่ส่วนใหญ่เป็นหนวดทำให้มันมีน้ำหนักอยู่ที่ประมาณ  400 – 900 กิโลกรัมเท่านั้น

เรื่องเล่าและตำนานเกี่ยวกับหมึกยักษ์มีมานานมากแล้วว่า

ตั้งแต่สมัยของอริสโตเติล (Aristotle) ผู้มีชีวิตอยู่ก่อนคริสต์ศักราชก็มีการบันทึกเกี่ยวกับหมึกขนาดใหญ่ที่เขาเรียกว่า teuthus ซึ่งใหญ่กว่าหมึกทั่วไปมาก สำหรับชาวเรือ เรื่องเล่าเกี่ยวกับหมึกยักษ์น่าจะมีมานานกว่านั้นเสียอีก เชื่อกันว่าตัวจริงของสัตว์ประหลาดแห่งท้องทะเล คราเคน (Kraken) ที่ว่ากันว่ามีขนาดตัวใหญ่เท่ากับเกาะ หนวดยาวเหมือนปลาหมึก และสามารถจมเรือได้ ความจริงแล้วก็อาจจะเป็นหมึกยักษ์นี่ก็เป็นได้

ปี ค.ศ.1850 Japetus Steenstrup นักสัตววิทยาชาวนอร์เวย์ ได้เขียนเอกสารเกี่ยวกับหมึกยักษ์ขึ้นหลายฉบับโดยอ้างจากหลักฐานการพบเห็นหมึกยักษ์จากหลาย ๆ แหล่ง จนกระทั่งในช่วงปี ค.ศ.1870-1880 หมึกยักษ์หลายตัวถูกพัดขึ้นมาเกยฝั่ง นิวฟาวแลนด์ ประเทศแคนาดา อีกทั้งในวันที่ 2 พฤศจิกายน ค.ศ.1878 ที่อ่าว Thimble Tickle Bay มีการพบหมึกยักษ์ขนาดตัวยาว 6.1 เมตร และมีหนวดยาว 10.7 เมตร เกยตื้นบนชายฝั่งเช่นกัน

ภาพถ่ายหมึกยักษ์ตัวเต็มวัยที่ยังมีชีวิตอยู่ภาพแรกถ่ายขึ้นเมื่อวันที่ 15 มกราคม ค.ศ.2002 ที่เมืองเกียวโต ประเทศญี่ปุ่น มันถูกจับบริเวณใกล้ๆ ผิวน้ำหลังจากนั้นก็ถูกนำมาผูกติดไว้ใกล้ๆ ท่าเรือ แต่มันก็ตายลงในวันรุ่งขี้น หมึกยักษ์ตัวนี้มีขนาดประมาณ 4 เมตร

ปัจจุบันก็ถูกนำมาตั้งแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑ์ National Science Museum of Japan

ในปี ค.ศ.2004 หมึกยักษ์อีกตัวซึ่งภายหลังถูกตั้งชื่อว่า Archie ก็ถูกเรือประมงจับขึ้นมาได้ มันมีขนาด 8.62 เมตร และถูกส่งไปที่พิพิธภัณฑ์ Natural History Museum เมืองลอนดอน ประเทศอังกฤษ และถูกนำไปศึกษาและเก็บรักษาไว้ มันถูกนำมาตั้งแสดงให้สาธารณชนได้ชมในวันที่ 1 มีนาคม ปี ค.ศ.2006

Archie ถือเป็นตัวอย่างหมึกยักษ์ที่สมบูรณ์และอยู่ในสภาพดีที่สุดเท่าที่เคยมีมา ซึ่งหาได้ยากมากๆ เพราะหมึกยักษ์ส่วนใหญ่ที่เจอถูกเกยมาบนฝั่งหรือได้มาจากในท้องของวาฬหัวทุย (Sperm whale) จะตายมานาน และมีสภาพเปื่อยหมดแล้ว

ในวันที่ 30 พฤศจิกายน ปี ค.ศ.2004 ทีมนักวิจัยของ Tsunemi Kubodera นักสัตววิทยาชาวญี่ปุ่น ได้ถ่ายภาพหมึกยักษ์ที่มีใช้ชีวิตอยู่ในถิ่นอาศัยตามธรรมชาติของได้เป็นครั้งแรก โดยใช้วิธีตามรอยเส้นทางของวาฬหัวทุยซึ่งกินหมึกชนิดนี้เป็นอาหาร

หลังจากที่โยนเบ็ด และเหยื่อถูกหย่อนลงไปในทะเลลึก 900 เมตร พร้อมกับกล้องแบบพิเศษที่ตั้งให้ถ่ายภาพทุกๆ 30 วินาที เมื่อหมึกมากินเหยื่อและติดเบ็ดกล้องสามารถถ่ายภาพของมันไว้ได้ 556 ภาพ ก่อนที่มันจะดิ้นหนีจนหลุดออกจากเบ็ดหลังจากนั้น 4 ชั่วโมง โดยทิ้งหนวดข้างหนึ่งของมันติดไว้กับเบ็ดด้วย และตอนที่ดึงกล้องขึ้นมาหนวดนี้ก็ยังขยับได้อยู่ สร้างความตื่นเต้นให้กับเหล่านักวิจัยมาก และปีถัดมาภาพนี้ก็ถูกนำมาเปิดเผยต่อสาธารณชน

ในปี ค.ศ.2006 หมึกยักษ์อีกตัวก็ถูกถ่ายวิดีโอเก็บไว้ได้ใกล้ๆ กับเกาะ Ogasawara Islands โดยทีมนักวิจัยเดิมของ Tsunemi Kubodera มันมีขนาดเล็กคือ 3.5 เมตร หนัก 50 กิโลกรัม มันมาติดเบ็ดที่มีเหยื่อล่ออยู่และถูกดึงขึ้นมาโดยตั้งใจจะเก็บเอาไว้เพื่อการศึกษา แต่ก็ตายลงหลังจากนั้นไม่นาน

เมื่อเรื่องจริง ได้ถูกนำมาเผยแพร่แล้วแบบนี้ ก็ขอให้ความเป็นอยู่ของสัตว์ในตำนานเหล่านี้ ไม่ถูกทำลายไป เพราะไม่แน่ว่า อาจจะหลงเหลือเพียง “ตำนาน” ที่เล่าขานให้ลูกหลานได้ฟังอีกครั้งว่า เมื่อก่อน พ่อแม่ ปู่ย่าตายาย ได้เคยเห็น “ปลาหมึกยักษ์” แบบตัวเป็น ๆ

ขอขอบคุณข้อมูล และรูปภาพจาก  Wikipedia : Giant Squid everyday-readers.com และ Ocean Portal